با تحقیقات صورت گرفته در مورد بیماری هایی که امروزه نسبت به گذشته برای بشر به وجود آمده است، این احتمال به وجود آمد که علاوه بر مواد غذایی، ظروفی که غذاها در آن ها طبخ و نگهداری می شوند، در حفظ سلامت انسان بسیار موثر می باشند. به همین دلیل رعایت بهداشت و استاندارد های لازم در ساخت این ظروف بسیار حائز اهمیت است.
ظروف استیل امروزه به عنوان یکی از پرطرفدارترین ظروف برای پخت و پز شناخته می شوند. تولید انبوه و عرضه آن ها به بازار این الزام را ایجاد می کند که نسبت به شناخت ترکیبات ظروف استیل، مزایا و معایب آن ها آگاهی پیدا کنیم. در مورد ظروفی که از آلیاژ آهن با دیگر فلزات تولید می شوند یکی از معایبی که همواره مورد توجه است، وجود فلزات سنگین در ترکیبات آن ها می باشد. سرب به عنوان یکی از مضرترین فلزاتی است که ممکن است در ترکیب ظروف مخصوص پخت و پز وجود داشته باشد. ضرر این فلز در صورتی آشکار خواهد شد که مقداری از این عنصر به درون مواد غذایی راه پیدا کند. پس از آن فلز سرب از طریق خوردن غذا به بدن انسان وارد خواهد شد و با مکانسیم عمل خود بیماری هایی را ایجاد خواهد کرد که ممکن است جبران ناپذیر باشد. امروزه سرب به عنوان یکی از فلزات سرطان زا شناخته می شود.
استفاده از سرب در ساخت ظروف استیل
ظروف استیلی که به عنوان ضد زنگ در بازار وجود دارند به طور عمده از ترکیب فلزاتی مانند آهن، نیکل، کروم، تیتانیوم و ... می باشند. در بسیاری از کارخانجات ساخت استیل در این ترکیبات از فلز سرب نیز استفاده خواهند کرد. استفاده از سرب به دو منظور در ترکیب ساخت ظروف استیل به کار می رود. اول اینکه سرب به دلیل بالا بودن جرم اتمی، باعث سنگین شدن جرم ظروف ساخته شده می شود. هنوز هم این باور وجود دارد که ظروف استیل سنگین تر دارای مرغوبیت و دوام بیشتری می باشند.
نکته دیگر آن است که استفاده از سرب باعث درخشندگی و براقیت خواهد شد و به همین دلیل در ساخت بسیاری از ظروف مانند استیل و کریستال از آن استفاده می کنند.
اگر ظرف استیلی که برای پخت و پز مواد غذایی استفاده می شود در ترکیبات خود دارای فلز سرب باشد، ممکن است بعد از مدتی در اثر حرارت و خراشیدگی بتواند مقداری از سرب را رها کند. برای جلوگیری از این موضوع لازم است که قبل از خرید هر گونه ظرف استیلی نسبت به ترکیباتی که در آن به کار رفته است اطمینان حاصل کنید. بهترین روش در این باره استفاده از ظروف استیلی است که توسط شرکت های سازنده ظروف با رعایت استاندارهای جهانی و در راستای حفظ بهداشت و سلامت انسان تولید می شوند.
استفاده امن از ظروف استیل دارای سرب
اگر از ظروف استیل استفاده می کنید و نسبت به دارا بودن سرب در ترکیبات آن آگاهی ندارید بهتر آن است برای سلامت خود نکاتی را مورد توجه قرار دهید:
- از حرارت دیدن بالای ظروف استیل جدا خود داری کنید. ظروف استیل برای داغ شدن و انتقال حرارت به زمان بیشتری نیاز دارند. در صورت نداشتن زمان کافی از قابلمه های استیل استفاده نکنید.
- برای شست و شوی ظروف استیل تا حد امکان ار آب سرد و ولرم استفاده کنید و از شست و شوی آن ها با آب جوش بپرهیزید.
- در استفاده از ظروف استیل از قاشق و کفگیرهای چوبی استفاده کنید تا از آسیب و خراشیدگی در امان بمانند.
- در صورت سیاه شدن ظروف استیل و یا چسبیدن خرده های مواد غذایی از شست و شوی آن ها با اسکاچ های سیمی و زمخت خودداری کنید.
- از نگهداری و طبخ غذاهایی که دارای خاصیت اسیدی بالایی هستند در ظروف استیل خودداری نمایید. انواع ترشی ها، آبلیمو، آبغوره، رب گوجه و ... دارای خاصیت اسیدی بالایی می باشند.
